Wanneer gedrag geen gedrag is

Er is tot nu toe geen dag geweest waarop ik met tegenzin mijn wekker heb gezet. Nooit. Ik heb, zoals mensen liefkozend zeggen, een echte hondenbaan. Vijf tot zes dagen per week mag ik werken met honden en hun eigenaar — en dat voelt als een voorrecht. Ik prijs mezelf elke dag gelukkig dat ik op pad mag, om een bijdrage te leveren aan die unieke band tussen mens en hond.

Maar laat ik ook eerlijk zijn: het is niet alleen maar puppyknuffels, trucjes aanleren en ongewenst gedrag ombuigen.
Er is ook een kant die je niet op social media ziet. Een verdrietige kant. De medische kant. De pijn die honden soms met zich meedragen — en die ze niet kunnen vertellen.

Steeds vaker zien collega’s en ik, dankzij bijscholing en ervaring, kleine signalen van ongemak. Soms subtiel, soms overduidelijk. En hoe vaker je kijkt, hoe meer je leert: gedrag is niet altijd gedrag. Gedrag kan pijn zijn. Stress. Ongemak. Of een combinatie van alles.

Sommige problemen sluipen er langzaam in. Zeker bij honden die wat ouder zijn, of bij honden die je net hebt overgenomen. Je kent ze nog niet door en door. En als eigenaar vertrouw je op wat je ziet — zonder te weten wat eronder speelt. Een veelvoorkomend voorbeeld is een intolerantie, of een hardnekkige parasiet zoals giardia. Maar ook domme pech bestaat. Soms is er iets mis met het skelet. Soms is het gewoon niet eerlijk verdeeld.

Wat ik in de praktijk zie? Bij zeker 70% van de honden met gedragsproblemen ligt een medische oorzaak aan de basis. Zeven op de tien. Dat is geen klein percentage. Dat is schrikbarend veel. En het verklaart waarom trainen soms gewoon niet werkt. Je kunt oefenen tot je erbij neervalt — maar als de hond pijn heeft, gaat het niet lukken.

Deze week is voor mij beladen. Het afscheid van een hond die me dierbaar was. Een prachtige ziel, op ruim 13-jarige leeftijd, die nu de regenboogbrug over is. Maar ook een jonge hond, mentaal nog lang niet volwassen, waarbij de artsen niets meer kunnen doen. Zijn tijd komt ook. En ik voel me machteloos. Als je werkt met leven, werk je óók met afscheid.

Juist daarom trek ik snel aan de bel. Ik verwijs door naar de dierenarts, een osteopaat, een voedingsdeskundige. Ik adviseer om foto’s te laten maken. Want zoals ik altijd zeg tegen mijn klanten: we kunnen trainen tot we een ons wegen, maar als er medisch iets niet in orde is, dan gaat het niet werken.

Vandaag denk ik aan twee hele bijzondere honden, en aan hun mensen. Mensen die nu moeten leven met een verlies dat zó groot voelt, dat het amper in woorden te vangen is.

In gedachten bij jullie. Altijd.